De strijd om de voedselketen!
Zaden zijn het begin van alle leven, het begin van onze voedselketen, zelfs het begin van onze beschaving. Daarom zou het logisch zijn dat ze democratisch beheerd worden en deel uitmaken van ons gemeenschappelijk bezit.
Niets is minder waar.
Zaden zijn de inzet van een commerciële machtsstrijd.
Klimaat, biodiversiteit en (bodem)stress
Ook het veranderende klimaat, de industrialisering, de vraag naar voedsel voor een groeiende bevolking, de uitputting van de aarde , de globalisering, ........ allemaal redenen waardoor ook de biodiversiteit in onze zaden snel afnemen en zaden niet meer opgewassen zijn aan de veranderde wereld.
Er is geen specifieke "wet van de zaden", maar er zijn wel verschillende EU-wetten en -verordeningen die de handel in zaden reguleren, waarbij de nadruk ligt op kwaliteit, veiligheid en soms duurzaamheid. Deze wetten worden bekritiseerd omdat ze de rechten van boeren zouden inperken, leiden tot een afname van biodiversiteit en de zaadmarkt concentreren bij grote bedrijven.
Belangrijkste aspecten van de regelgeving:
Kwaliteit en Veiligheid:
Zaden moeten voldoen aan strenge eisen op het gebied van identiteit, gezondheid en kwaliteit om te worden toegelaten tot de handel.
Handel en Vermarkting:
Elke overdracht van zaden buiten de privésfeer wordt gezien als "vermarkting" en moet voldoen aan de vastgestelde regels.
Diversiteit:
Er zijn speciale regels voor zeldzame en traditionele variëteiten, maar deze worden als te bureaucratisch ervaren.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid is een nieuw criterium geworden, maar de invulling ervan wordt bekritiseerd omdat ook genetisch gemodificeerde zaden er goed op zouden kunnen scoren.
Kritiek op de regelgeving:
Inperking van boerenrechten:
Boeren mogen hun zaden niet meer vrij ruilen en verkopen, wat het traditionele gebruik van zaden sterk beperkt.
Concentratie van de markt:
De regelgeving zou de zaadmarkt nog verder in handen van enkele grote agrarische en chemische bedrijven laten komen.
Verlies van biodiversiteit:
De wetten zouden het aanbod van traditionele, huis-tuin-en-keuken zaden verminderen, wat leidt tot een kleinere genetische basis van planten en daarmee een kwetsbaarder landbouwsysteem.
Intellectuele eigendom:
De wetten regelen ook de intellectuele-eigendomsrechten voor nieuwe plantenrassen, wat de controle over zaden verder centraliseert.
Wat u kunt doen:
Informeer u:
Lees de discussies over de Europese zadenwetten op websites van organisaties zoals Broederlijk Delen en Solidagro.
Steun (lokale) initiatieven:
Koop biologische en traditionele zaden bij lokale verdelers om de biodiversiteit te beschermen.
De volgende documenten kaderen deze strijd en het belang een zadenbib.